In onze huidige, snelle maatschappij werken mensen harder dan ooit tevoren. Helaas zijn de stressniveaus navenant hoog. Volgend op die trend is burn-out een veel voorkomend verschijnsel geworden, waarbij veel mensen zich uitgeput voelen en niet in staat zijn om met hun dagelijkse eisen om te gaan. Gelukkig zijn er manieren om burn-out te voorkomen, en lichaamsbeweging is een van de meest effectieve methoden.
Het begrip burn-out en de gevolgen ervan zijn in onze maatschappij gespreksonderwerpen waar nog al te vaak wat denigrerend wordt over gesproken. Toch is het een fenomeen dat iedereen kan treffen, van studenten tot CEO’s, en de gevolgen ervan kunnen verwoestend zijn voor u en uw omgeving. Denk daarbij niet alleen aan fysieke gezondheidsgevolgen, maar ook aan emotionele en financiële (omwille van een verminderde productiviteit) gevolgen, veranderingen in gedrag en de impact op uw familiedynamiek.
Hoe uit een burn-out zichzelf?
Wel, burn-out wordt gedefinieerd als een staat van emotionele, fysieke en mentale staat van vermoeidheid, veroorzaakt door langdurige stress en waarbij de gevolgen zich op verschillende vlakken kunnen uiten. Laat ons even een opsomming maken van mogelijke symptomen en signalen.
- Emotionele vermoeidheid – één van de meest voorkomende symptomen. Je voelt je emotioneel leeggezogen, overweldigd en je bent niet in staat om hier mee om te gaan. Je hebt het gevoel dat je niets meer te geven hebt en je kampt met een gebrek aan motivatie en energie.
- Verminderde prestaties – zowel je prestaties op het werk als thuis zien af. Je hebt het moeilijk om je te concentreren, beslissingen te maken en om moeilijke taken efficiënt uit te voeren. Ook jouw creativiteit en innovatie zullen zullen geen hoge pieken bereiken.
- Onthechting en cynisme – je voelt je onthecht en cynisch ten opzichte van je werk en/of je persoonlijke leven. Je begint een negatieve kijk te ontwikkelen en wordt kritisch en sceptisch tegenover anderen.
- Fysieke symptomen – je hebt meer en meer te kampen met hoofpijn, spijsverteringsproblemen en slapeloosheid. Je merkt dat je vatbaarder bent voor ziektes omwille van een verminderd immuunsysteem.
- Verhoogde prikkelbaarheid – je geraakt sneller geïiriteerd en gefrustreerd en hebt moeite met het beheersen van jouw emoties.
- Gebrek aan interesse – je verliest je interesse in eventuele hobby’s en activiteiten waar je ooit van genoot. Je begint je meer en meer te isoleren en terug te trekken uit sociale interacties.
Lichaamsbeweging als preventiemiddel
Regelmatige lichaamsbeweging kan burn-out helpen voorkomen door jouw stressniveau te verlagen en jouw algehele welzijn te verbeteren. Door het vrijkomen van endorfine, zal jouw stemming verbeteren en zullen gevoelens van angst en depressie sterk teruggedrongen worden. Ook de afgifte van andere chemische stoffen zoals dopamine en serotonine, zullen eenzelfde effect beogen, nl. het stimuleren van uw stemming en energieniveau.
Naast de voordelen voor de geestelijke gezondheid heeft lichaamsbeweging ook verschillende fysieke voordelen die een burn-out kunnen helpen voorkomen. Meer specifiek uw cardiovasculaire gezondheid sterk verbeteren, net zoals uw immuunsysteem. Tevens zal uw nachtrust, die zowel een essentiële impact heeft op uw geestelijke als uw lichamelijke gezondheid, er sterk op vooruit gaan.
Zoals eerder aangehaald kan burn-out u een gevoel van onthechting geven, het gevoel dat je geleefd wordt en de controle over je eigen leven aan het verliezen bent. Ook bij het voorkomen van zulke gevoelens, die mee aan de basis liggen van een burn-out, zal lichaamsbeweging een cruciale rol spelen. Dagelijks bewegen kan jou helpen je meer in controle te voelen door jou een gevoel van voldoening te geven en een gezonde uitlaatklep voor stress te bieden.
Bovendien kan lichaamsbeweging sociale banden bevorderen, wat belangrijk is om eventuele burn-out-zaadjes niet tot bloei te laten komen. Sociaal isolement blijkt namelijk één van dé grootste risicofactoren. Fysiek actief zijn geeft je de kans om met anderen in contact te komen. Lid worden van een sportschool of een sportteam kan mensen helpen nieuwe mensen te ontmoeten en een gemeenschapsgevoel te ontwikkelen.
Lichaamsbeweging is niet het enige preventiemiddel
Het is essentieel op te merken dat lichaamsbeweging alleen niet voldoende is om burn-out te voorkomen. Het is cruciaal om de onderliggende oorzaken van stress aan te pakken en stappen te ondernemen om deze te verminderen. Wel kan het een effectief en aanvullend middel zijn om je geestelijk en mentaal welzijn te bevorderen, jou opnieuw een gevoel van controle te geven en sociale banden te versterken. Op die manier zal lichaamsbeweging een niet te vergeten schakel zijn in het voorkomingsproces van een eventuele burn-out.
References:
- J.J. Hakanen, A.B. Bakker, W.B. Schaufeli. Burnout and work engagement: A longitudinal study. 2020. Handbook of well-being.
- S. Llorens, A.B. Bakker, W.B. Schaufeli, M. Salanova. Testing the robustness of the job demands-resources model. 2020. International Journal of Stress Management.
- R. Bianchi, I.S. Schonfeld. Burnout is associated with a depressive cognitive style: A systematic review and meta-analysis. 2021. Journal of Occupational Health Psychology.
- M. Sliter, S. Jex. The COVID-19 pandemic: A review of the similarities and differences between developing and industrialized countries. 2020. The Journal of Applied Psychology.
